Cùng một loại xe nhưng lại bị áp
mức lệ phí trước bạ không thống nhất tại nhiều địa phương, thậm chí
trong cùng một tỉnh hoặc thành phố, mức thu lệ phí trước bạ cũng khác
nhau. Đó là trường hợp đang xảy ra với dòng xe bán tải (pick up), phương
tiện thích hợp cho các nhu cầu vận chuyển hàng hóa. Thời gian gần đây xu hướng người tiêu dùng lựa chọn sử dụng xe bán tải
ngày càng tăng lên. Thực tế cũng cho thấy, đây là loại xe phù hợp với
mục đích sử dụng và đặc điểm địa hình, hạ tầng giao thông Việt Nam, nhất
tại các khu vực ngoại ô và nông thôn do tính đa dụng (vừa chở người,
vừa chở hàng) của nó.
Nắm bắt được tiềm năng lớn, các hãng ôtô có mặt tại Việt Nam đang tập
trung thúc đẩy phát triển phân khúc này. Liên tiếp trong vài ba năm trở
lại đây, một loạt mẫu xe bán tải mới hoặc thế hệ mới được tung ra thị
trường và đã ít nhiều gặt hái được thành công như Ford Ranger, Toyota
Hilux, Mitsubishi Triton hay Isuzu D-Max.
Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), dòng xe bán tải
(pickup) chở hàng (tên nêu trong các văn bản hướng dẫn về lệ phí trước
bạ của tổng cục Thuế) hay xe pickup cabin kép (tên ghi trên giấy Chứng
nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập
khẩu của cục Đăng kiểm Việt Nam) của một số thành viên VAMA vẫn gặp tình
trạng thu lệ phí trước bạ (LPTB) không đồng nhất giữa các tỉnh, thành
phố trên cả nước. Cụ thể, hiện chỉ có Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà
Nẵng, Đồng Nai và huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương là thu đúng mức 2%. Trong
khi đó, TP.HCM vẫn thu ở mức cao nhất là 15%, các địa phương còn lại
thu từ 10 - 12%.
VAMA cho biết, hiện theo Tiêu chuẩn Việt Nam, dòng xe này phù hợp với 5
tiêu chí về xe pick up chở hàng/ ô tô tải theo TCVN 7271: 2003 về việc
phân loại các phương tiện giao thông mà Cục Đăng kiểm lấy làm căn cứ
phân loại kiểu loại xe.
Trong khi đó, trong Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo
vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu do Cục Đăng kiểm cấp thì loại phương
tiện ghi là Ô tô tải (pick up cabin kép). Ngoài ra, khi nhập khẩu về
Việt Nam, thuế suất thuế nhập khẩu của các dòng xe này ở mức 5%, là mức
áp dụng cho xe ô tô tải.
VAMA nhấn mạnh, việc các tỉnh, thành phố không áp dụng mức lệ phí trước
bạ 2% cho xe pick-up chở hàng là trái với quy định tại Công văn
2824/BTC-TCT của Bộ Tài chính ngày 5-3-2012 ban hành, giải đáp chính
sách về lệ phí trước bạ đối với xe pick-up quy định tại Thông tư
124/2011/TT-BTC ngày 31-8-2011 của Bộ Tài chính và Công văn số
1830/TCT-CS ngày 28-5-2012 của Tổng cục thuế gửi Cục thuế các tỉnh/thành
phố hướng dẫn mức thu lệ phí trước bạ.
Rõ ràng, mức thu LPTB quá khác biệt theo từng địa phương đã gây nhiều
khó khăn cho cả người bán và người mua, bởi với loại xe bán tải giá bán
thường dao động từ 400 - 600 triệu thì mức chênh lệch LPTB 13% sẽ tạo ra
giá trị tuyệt đối từ 52 - 78 triệu đồng. Con số đó ảnh hưởng mạnh đến
quyết định mua xe của các khách hàng tiềm năng, trong đó phần lớn là các
doanh nghiệp cần mua xe phục vụ sản xuất, kinh doanh.
"Việc thu phí trước bạ nhập nhằng không đồng bộ như hiện nay sẽ ảnh
hưởng rất lớn đến tâm lý người tiêu dùng, gây cản trở không ít đến sức
tiêu thụ, trong khi nhu cầu về dòng xe này ngày một tăng nhờ tính thiết
thực và tiện dụng trong đời sống, sản xuất”, văn bản này khẳng định.
Song, lý lẽ của các cơ quan thuế địa phương đang áp dụng mức lệ phí
trước bạ 10-20% đối với loại xe này chính là ở nội dung Công văn
2824/BTC-TCT của Bộ tài chính ngày 05/03/2012 ban hành giải đáp chính
sách về lệ phí trước bạ đối với xe pick up quy định tại Thông
tư 124/2011/TT-BTC ngày 31/08/2011 của Bộ Tài chính.
Công văn số 2824/BTC-TCT quy định “ôtô chở người, ôtô pick-up chở người
và ôtô van chở người có từ 4 đến 10 chỗ ngồi (kể cả lái xe) sẽ chịu mức
thuế trước bạ từ 10-20%. Ngoài các trường hợp không phải là xe chở
người nêu trên sẽ hưởng mức thuế trước bạ là 2%. Nếu chiếu theo nội
dung này thì rõ ràng các loại xe pick-up cabin kép nêu trên có đủ 4-5
chỗ ngồi và việc nhiều cơ quan thuế địa phương áp dụng mức LPTB 10-20%
cũng là điều khó tránh khỏi.
Có thể thấy, chính cách hiểu khác nhau về Công văn số 2824 (BTC) đã dẫn
đến các định nghĩa khác nhau cho kiểu xe pickup chở hàng, làm cho tỷ lệ
thu LPTB chênh lệch lớn.
Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và ổn định sản xuất, kinh doanh,
tháng 7 vừa qua, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã liên
hệ và gửi công văn tới các chi cục thuế, cục thuế các tỉnh/thành phố,
Tổng Cục thuế và Bộ Tài Chính để trình bày về thực tế này cũng như chứng
minh dòng xe của các thành viên VAMA như đề cập ở trên phù hợp với các
tiêu chí về xe pick-up chở hàng mà được hưởng mức lệ phí trước bạ là 2%.
VAMA đang trông chờ một hướng dẫn cụ thể và rõ ràng từ Tổng cục thuế đến
Cục thuế các tỉnh, thành phố đề nghị áp dụng thống nhất trên cả nước
một mức thu lệ phí trước bạ đồng nhất là 2% cho các dòng xe pick-up chở
hàng hay xe ô tô tải (Pick-up cabin kép) nêu trên, đảm bảo sự phù hợp,
nhất quán trong việc áp dụng pháp luật trên cả nước.Trong khi chờ sự
thống nhất, người dùng ở nơi thu phí trước bạ thấp thì được lợi, còn
người phải đóng phí cao đành chấp nhận sự bất hợp lý.